LOSLATEN
Alleen zij die geschreven staan in het boek des levens van het lam – ofwel de mensen die geloven – zullen Jeruzalem binnen gaan aan het einde van onze tijden. (Openbaringen: 21:27)
Er zijn altijd mensen die de tekenen van de eindtijd zien en die ons waarschuwen tegen alles wat niet gewijd is. Bekeert U! Anders is er hel en verdoemenis! Bekeren, om het eigen hachje te redden van de chaos die de wereld nou eenmaal is. En dat betekent dat men zich van die wereld moet afwenden in gebed en contemplatie. Het is toch niet te geloven dat dat de bedoeling is? Dat Vader, Zoon of Heilige Geest de een redt en de ander in de chaos stort met als enig criterium het juiste geloof? Een geloof dat tot ons komt in de zo ambivalente teksten als een Bijbel of in de zo ambivalente tradities als die van de christenen.
TEN KOSTE VAN …
Het hachje redden door jezelf op te sluiten in je wereldje van eigen gelijk… daar komt het op neer. En dat is precies wat in de geschiedenis alles behalve vrede heeft gebracht. Aan de andere kant is het o zo verleidelijk als we geconfronteerd worden met pandemie, klimaatverandering en oorlog, met mensen die elkaar het leven niet gunnen. Sluit de grenzen en sluit je ogen in de illusie dat onze wereld veilig, mooi en waardevol is, dat alles geoorloofd is om het te bewaren.
VER
Nee, dit kan niet de waarheid zijn. Wat er ook geschreven staat, dit is niet wat ik zie in het leven van Jezus van Nazareth. Een mens die juist niet zijn eigen hachje redde. Een mens die aanlag met de zondaar, een mens die als vluchteling aanklopt aan onze deur. Hij raakte melaatsen aan en liet zich door geen enkele maatregel van hen weghouden. Nee, mijn hachje is dat niet waard. En dan is er dat kind dat aanspoelde aan onze kust.
VLUCHTEN
Vluchten kan niet meer… De vluchteling uit Syrië vlucht uit vrees voor oorlogsgeweld regelrecht in de armen van smokkelaars die spelen met zijn leven, regelrecht een wereld in die hem wantrouwt en hem liever kwijt is dan rijk. De vluchteling in het reformatorische Nederland vlucht uit de eindtijdelijke oorlogsdreiging recht in de illusie van het beloofde land waar hij alleen nog maar zijn ogen hoeft te sluiten in gebed, waar hij alleen nog maar voor hoeft te sterven.
ANDERS
We kunnen er niet omheen. In elke tijd, voor elk volk, op elke plaats in elk individueel leven komt een tijd als de eindtijd. Het leven is dan een worsteling tussen het heilige, wat helend in elk van ons aanwezig is, en het zondige, wat alleen kan bestaan ten koste van de ander. We vechten als Jacob met onze God. Dit is een gevecht binnen elke persoon, elke familie, elke gemeenschap, elke natie, elke volkerenbond en uiteindelijk ook binnen de wereld als geheel. Omdat we allemaal heilig zijn, maar ook omdat we allemaal zondig zijn.
VERANDEREN
Kunnen we leven, zonder het voortbestaan van anderen te bedreigen? Jezus van Nazareth heeft laten zien dat het mogelijk is. En hij geloofde dat alle mensen dit konden, mits wij zodanig geloven dat we alles wat zondig is – alles wat de ander schaadt uit eigenbelang – los durven laten. Geloven is onze vrees voor de ander achterlaten in de hoop dat de ander ook zijn vrees voor ons zal laten varen.
Geloof ligt ergens tussen hoop en vrees. Het is een evenwicht waar je aan de ene kant een glimp van het aan Johannes geopenbaarde Jeruzalem mag ervaren. Maar waar je elke keer dat je haar binnen wilt gaan je bekeert tot de mens die zijn eigen beloofde land kwijt is geraakt. Geloven is gaan naar de vrees om daar hoop te brengen en gaan naar de hoop om de vrees te overwinnen. Heen en weer. Tot het eind van onze tijd.
AANVULLINGEN
Van Jacques – 8 juni 2020:
Hallo alice,
In jouw blog schreef je:
• Het is toch niet te geloven dat dat de bedoeling is? Dat Vader, Zoon of Heilige Geest de een redt en de ander in de chaos stort met als enig criterium het juiste geloof?
Ik ben het daar helemaal mee eens. Toch zijn er mensen die denken dat het verkeerde geloof leidt tot verdoemenis. Zij vinden dat “de anderen eerst maar eens……, voordat zij……”.
Ik las laatst een mooie uitspraak van Thich Nhat Hanh die in twee zinnen deze gedachten gang volledig op zijn kop zette:
• Je kunt makkelijk vast komen te zitten in het idee dat er geen verlossing mogelijk is buiten je traditie. Een diepgaande en juiste beoefening van je eigen traditie kan je van dit gevaarlijke geloof bevrijden.
Een wijs man die Thich Nhat Hanh
Jacques